31 Mart seçimlerine bir haftadan daha kısa bir süre kaldı.
Bu seçimlerde milli irade, mahalli idare yöneticilerini seçecek. Her güne yeni
bir yenilik ile uyanan Türkiyemiz için de her seçim gibi bu seçim çok “kritik”.
Peki 31 Martta sandık başına gittiğimizde nelerle
karşılaşacağız, gelin hep birlikte bir göz atalım.
1.İttifaklar
Türk halkı ittifaklarla çok önceden beri tanışık halde.
Resmi olmasa da her yerel seçimde birkaç parti bir parti lehine il veya
ilçelerde aday göstermeyebiliyordu. Geçmişte -genelde- sol partiler veya oy
oranları daha düşük olan partiler temsilde yer alabilmek için bu yola
başvuruyordu.
24 Haziran seçimleri ile ittifak mevzusu ilk kez hukuksal
bir zemine kavuşmuş, iki ittifak seçime girmişti. 5 siyasi parti bu ittifaklar
içerisinden birinde konumlanmıştı.
Genel seçimlerde ittifakın oluşturulmasındaki temel
motivasyonlardan biri küçük partiler veya baraj sıkıntısı çekecek olan
partilerin meclise girerek temsilde yer almak istemeleriydi.
Bu seçimlerde ise oluşan ittifakların motivasyon kaynakları
çeşitlilik gösteriyor. Kimi parti elindeki belediyeleri tutmak isterken, kimi
diğerini zayıflatmak istiyor. Kimi içinse bu başlı başına bir “beka sorununa”
dayanıyor.
Fakat 24 Hazirandaki gibi seçmen oy pusulasıyla
karşılaştığında pusulada bir “ittifak” göremeyecek. Bunun sebebi yerel
seçimlerde mevzuat gereği açık bir ittifakın yapılamıyor oluşu. Partiler bu
sebeple bazı illerde aday göstermeyip ittifakta yer alan diğer partiyi
destekliyor. Yani resmi bir gayriresmi birliktelik yoluna gidiliyor.
2.Katılan Partiler
Genel seçimlere nazaran yerel seçimlerde oy oranı daha az
olan partilerin sahada daha etkin olduğu gözlemlenebiliyor. Örneğin TKP’nin
2014 yerel seçimlerinde Tunceli-Ovacık belediye başkanlığını veya Demokrat
Parti’nin 7 ilçede belediye başkanlığını kazanması.
Bu sebeple de genel seçimlere katılmak istemeyen bir çok
parti yerel seçimlere katılmak istiyor.
31 Mart seçimlerine katılma
hakkı olan YSK tarafından açıklanan siyasi partiler ise şöyle;
-AK Parti
-BTP
-BBP
-CHP
-Demokrat Parti
-DSP
-HDP
-HÜDAPAR
-İYİ Parti
-MHP
-Saadet Partisi
-TKP
-Vatan Partisi
3.Kaç Pusula?
Bu soru için ikili bir ayrım sonucunda cevaplanırsa daha
sağlıklı olacaktır. İlleri ikiye ayıracak olursak: büyükşehir olan iller ve
olmayan iller.
Büyükşehir olan illerde seçmen, büyükşehir belediye başkanı,
ilçe belediye başkanı, ilçe belediye meclisi üyeliği, muhtarlık için oy
kullanacak.
2014’den bu yana en büyük değişiklik büyükşehirlerde il
genel meclisinde oldu. Artık yerel seçimlerde büyükşehir seçmeni il genel
meclisi üyeliği için oy kullanmayacak.
Büyükşehir olmayan illerde ise bir yenilik yok. İl
merkezinde olan seçmen il belediye başkanlığı için ilçelerindeki seçmen ise
ilçe belediye başkanlığı için oy kullanacak. İlçelerinde olan seçmen il
belediye başkanlığı için oy kullanamayacak. Bunun haricinde bu illerdeki seçmen
ayrıca il ve ilçe genel meclisi üyeliği ve muhtarlık için de oy kullanacak.
4.Pusulalar Tek Zarfa
31 Mart yerel seçimlerindeki bir diğer yenilik ise,
pusuluların tek bir zarfa konulacak olması.
Önceden seçmene il için ayrı, ilçe için ayrı, muhtarlık için
ayrı olmak üzere toplam üç zarf veriliyordu. Bu durum ise yerel seçimlerde
geçersiz oyların oranının fazla çıkmasının bir nedeniydi. Çünkü örneğin bazen
seçmen il için olan pusulayı ilçe zarfına koyuyordu, bu da oyun geçersiz
olmasına sebebiyet veriyordu.
Bu bahsettiğimiz durum son yerel seçimlerinde de sıkça
yaşanmış ve geçersiz oyların oranının %4.19 çıkmasına neden olmuştu.
YSK bu durumu önlemek için bu seçimlerde tüm pusulalar için
seçmene tek bir zarf verileceğini duyurdu.
Yenilikler veya süregelen gelenekler…
Her ne olursa olsun, elimizi kalbimize koyup en doğru adaya
karar verdiğimiz bir seçim olsun..
M. Safa TÜRE
